Żeń-szeń syberyjski (Eleuterokok kolczasty, Eleutherococcus senticosus)
Eleuterokok kolczasty należy do rodziny Araliowatych.
Jest to kolczasty zazwyczaj około 2.5 metrowy krzew z bardzo silnie rozgałęzionymi i rozwiniętymi organami podziemnymi.
Z płytko umieszczonego w ziemi kłącza wyrastają drobne korzenie oraz rozłogi sięgające niekiedy 5 metrów długości.
Gałęzie są proste z licznymi cienkimi kolcami, liście palczasto pięciodzielne, a poszczególne listki maja kształt eliptyczny o podwójnie piłkowanych brzegach.
Na końcach pędów w czerwcu wyrastają małe kwiaty zebrane w kuliste baldachy.
Żółte słupkowe kwiaty są żeńskie, natomiast kwiaty męskie są pręcikowe i bladofioletowe.
We wrześniu pojawiają się czarne kuliste owoce.
Żeń-szeń syberyjski rozrasta się na zboczach, w lasach, na odkrytych przestrzeniach we wschodniej Azji, Chinach, Korei, Japonii, Mandżurii, Syberii.
Właściwości lecznicze żeń-szenia syberyjskiego zostały odkryte stosunkowo niedawno.
Badania składu i właściwości leczniczych zostały zainicjowane przez radzieckich fitochemików szukających w grupie roślin araliowatych podobieństw do bardzo kosztownego żeń-szenia azjatyckiego (Panax Ginseng). Badania okazały się sukcesem, jako że oba surowce wykazują bardzo podobne działanie farmakologiczne.
Surowcem leczniczym są zbierane późną jesienią kłącza i rozłogi. Surowiec suszy się w temp 70-80 stopni w sztucznie ogrzewanych suszarniach.
Żeń-szeń syberyjski – zastosowanie
osłabienie czynności serca;
zaburzenia krążenia krwi;
miażdżyca;
nadciśnienie tętnicze;
anemia;
cukrzyca;
przemęczenie fizyczne (działanie wzmacniające, pobudzające, regenerujące);
zniechęcenie, przemęczenie psychiczne (poprawia zdolność efektywnej pracy umysłowej oraz kojarzenia i zapamiętywania);
bezsenność lub trudności w zasypianiu (uspokaja, tonizuje nerwy, ułatwia zasypianie);
osłabienie popędu płciowego;
zaburzenia równowagi hormonalnej (pobudza aktywność gruczołów wydzielających hormony);
starzenie (witalizuje, odmładza, poprawia pamięć i koncentrację);
osłabienie odporności immunologicznej (aktywizuje naturalne siły obronne i zdolności adaptacyjne do niekorzystnych warunków);
ciężkie choroby lub poważne zabiegi chirurgiczne ( skraca okres rekonwalescencji i zmniejsza skalę negatywnych skutków ubocznych);
chemioterapia i radioterapia w chorobie nowotworowej (niwelowanie szkodliwego i skrajnie wyniszczającego działania zastosowanych środków onkologicznych)
Żeń-szeń syberyjski aktywizuje naturalne siły obronne organizmu nie zakłócając prawidłowych czynności, dzięki czemu może być stosowany przez dłuższy czas.
Żeń-szeń syberyjski wykazuje bardzo podobne działanie farmakologiczne do słynnego Panax ginseng (żeń-szeń azjatycki)
Eleuterokok kolczasty posiada właściwości adaptogenne, czyli działające na organizm całościowo, przywracając równowagę na wszystkich poziomach. Adaptogen to wiele substancji leczniczych w jednej roślinie, wykorzystywanych zgodnie z aktualnym stanem organizmu. Adaptogeny dostarczają niezbędnych składników mobilizujących naturalne siły i mechanizmy obronne organizmu.
W efekcie żeń-szeń, tak jak inne adaptogeny, potrafi obniżyć zbyt wysokie ciśnienie albo podnieść do optymalnej wysokości zbyt niskie ciśnienie, potrafi uspokoić w stanie nadmiernego pobudzenia lub pobudzić w stanach zniechęcenia czy apatii.
Żeń-szeń syberyjski – działanie niepożądane:
Przeciwwskazaniem do stosowania żeń-szenia jest nadciśnienie powyżej 180/90 mm Hg, znaczne zmiany miażdżycowe w mięśniu sercowym i mózgu, stany gorączkowe,
Żeń-szeń syberyjski – substancje aktywne:
W surowcu stwierdzono obecność co najmniej 7 glikozydów nazwanych eleuterozydami A,B,B1,C,D,E i F odpowiedzialnych za działanie adaptogenne, przeciwstresowe, wzmacniające i pobudzające.
Skład chemiczny żeń-szenia syberyjskiego nie jest jednak tak dokładnie poznany jak jego lecznicze działanie na ludzki organizm i stanowi nadal przedmiot badań wielu zespołów naukowych.
